Lời nói đầu:Phản ứng của Tổng thống Trump trước đợt cắt lãi suất lần 3 của Fed và tầm nhìn về người kế nhiệm Powell. Bài phân tích chuyên sâu về tương lai chính sách tiền tế Mỹ và những hệ lụy với thị trường tài chính.
Tổng thống Mỹ Donald Trump kỳ vọng đợt cắt giảm lãi suất vừa qua của Fed “ít nhất nên gấp đôi” và đang đẩy nhanh quá trình tìm kiếm một Chủ tịch Ngân hàng Trung ương mới - người sẽ “trung thực về lãi suất” và ủng hộ mức lãi suất “thấp nhất thế giới”.

Ngày 11/12/2025, trong một động thái định hình chính sách tiền tệ tương lai nước Mỹ, Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ “phỏng vấn” Kevin Warsh - cựu Thống đốc Fed và là ứng viên hàng đầu cho vị trí Chủ tịch - ngay sau khi Ngân hàng Trung ương (Fed) công bố quyết định cắt giảm lãi suất lần thứ ba liên tiếp trong năm, với mức 25 điểm cơ bản.
Trong khi đó, Chủ tịch Fed Jerome Powell phản biện rằng lạm phát “ở mức cao hơn một chút” so với đầu năm là do tác động từ chính sách thuế quan của chính quyền Trump, tạo nên một cuộc đối thoại căng thẳng về con đường kinh tế phía trước.
Phản ứng trực tiếp của Tổng thống trước quyết định của Fed
Trong cuộc họp bàn tròn với các CEO tại Nhà Trắng hôm thứ Tư, Tổng thống Donald Trump không giấu giếm sự thất vọng về quy mô cắt giảm lãi suất của Fed. Ông mô tả mức cắt 25 điểm cơ bản là “khá nhỏ” và thẳng thắn cho rằng “có thể đã tăng gấp đôi con số đó”, thậm chí “ít nhất là gấp đôi”.
Trump gọi Chủ tịch Fed đương nhiệm Jerome Powell là “một kẻ cứng nhắc”, tiếp tục chuỗi chỉ trích kéo dài từ mùa hè vì cho rằng Powell đã hành động quá chậm chạp trong việc hạ lãi suất, từ đó “kìm hãm tăng trưởng kinh tế”.
Điều này xảy ra ngay sau khi Fed công bố quyết định cắt giảm lãi suất lần thứ ba và cũng là lần cuối cùng trong năm, một động thái được Powell thừa nhận là “một quyết định sát sao” nhằm tạo không gian để Fed “chờ đợi và quan sát nền kinh tế phát triển ra sao”.
Cuộc tìm kiếm người kế nhiệm Powell
Song song với những lời chỉ trích, Trump tiết lộ ông đang bước vào giai đoạn cuối của quá trình tìm kiếm Chủ tịch Fed mới, khi nhiệm kỳ của Jerome Powell sẽ kết thúc vào tháng 5/2026. Trong ngày thứ Tư, ông cho biết sẽ gặp riêng Kevin Warsh - một trong những ứng viên cuối cùng cho vị trí này.
Trump tuyên bố rõ ràng tiêu chí lựa chọn của mình: “Tôi đang tìm kiếm một người sẽ trung thực về lãi suất”. Ông nhấn mạnh quan điểm cá nhân rằng “Lãi suất của chúng ta nên thấp hơn nhiều. Lãi suất của chúng ta nên là thấp nhất thế giới”.
Trước đó một ngày, Trump tiết lộ với Politico rằng ông coi lập trường ủng hộ lãi suất thấp là “một bài kiểm tra axit” dành cho ứng viên Chủ tịch Fed của mình. Ông bày tỏ mong muốn quay trở lại “những ngày xưa cũ”, khi những kết quả kinh tế tuyệt vời được công bố không đồng nghĩa với việc phải tăng lãi suất để “cố gắng giết chết nó”.
Các ứng viên hàng đầu và những lo ngại về tính độc lập
Bên cạnh Kevin Warsh, vòng chung kết cho vị trí lãnh đạo Fed còn có Kevin Hassett - Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia của Nhà Trắng và Christopher Waller - Thống đốc Fed. Trong đó, Hassett được coi là ứng viên nổi bật nhất (frontrunner).
Hassett gần đây nhấn mạnh khả năng đưa ra quyết định độc lập của mình, nhưng đồng thời bổ sung rằng ông tin vẫn còn “nhiều khoảng trống để cắt giảm chi phí vay”. Một số Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa đã bày tỏ sự ủng hộ đối với Hassett nếu được tổng thống đề cử.
Tuy nhiên, Hassett cũng gây ra lo ngại trong giới đầu tư rằng ông sẽ không duy trì được khoảng cách cần thiết giữa Fed và nhánh hành pháp, vốn là nguyên tắc truyền thống trong việc thực thi chính sách tiền tệ độc lập.
Quan điểm trái chiều từ chủ tịch Powell và nội bộ Fed
Trong cuộc họp báo sau quyết định chính sách, Chủ tịch Jerome Powell đưa ra một luận điểm quan trọng mà báo CNBC mô tả là “trực tiếp đổ lỗi thuế quan của Trump” cho mức lạm phát “cao hơn một chút” của quốc gia.
Powell giải thích: “Những chỉ số này cao hơn so với đầu năm, khi lạm phát hàng hóa tăng lên, phản ánh tác động của thuế quan”, ám chỉ sự gia tăng của hai thước đo lạm phát chính.
Quyết định cắt giảm 25 điểm cơ bản thực chất là sự lựa chọn trung dung trong một Fed bị chia rẽ: Hai thành viên ưu tiên giữ nguyên lãi suất, trong khi Stephen Miran - một quan chức kinh tế của chính quyền Trump - lại ủng hộ mức cắt giảm lớn hơn.
Sự kiện này không chỉ là một màn đối đầu công khai giữa Nhà Trắng và Fed, mà còn là dấu hiệu cho thấy tương lai của chính sách tiền tệ Mỹ đang được định đoạt bởi hai yếu tố song song: áp lực chính trị đòi hỏi lãi suất thấp để thúc đẩy tăng trưởng, và thực tế kinh tế về lạm phát cao hơn do chính sách thuế quan gây ra.
Việc Trump đặt “bài kiểm tra axit” về lãi suất thấp lên hàng đầu trong tiêu chí lựa chọn Chủ tịch Fed mới, cùng với những lo ngại về tính độc lập của ứng viên hàng đầu Kevin Hassett, đặt ra câu hỏi quan trọng về tính tự chủ trong tương lai của ngân hàng trung ương Hoa Kỳ.
Khi Fed bước vào giai đoạn chuyển giao quyền lực quan trọng, cộng đồng tài chính toàn cầu sẽ theo dõi sát sao liệu tiếng nói độc lập vốn là nền tảng của chính sách tiền tệ Mỹ có bị ảnh hưởng bởi những ưu tiên chính trị ngắn hạn hay không.